Trước khi trở thành người giàu nhất không gian tiền điện tử (crypto) vào đầu năm nay, Changpeng Zhao (CZ) – người sáng lập Binance đã từng là một nhân viên lật bánh burger tại của hàng McDonald’s và làm việc ở trạm xăng để phụ giúp gia đình.
Với khối tài sản ròng trị giá 96 tỷ USD, CZ đang ở trong cùng chặng đua với những “gã khổng lồ” công nghệ như Mark Zuckerberg của Facebook và Larry Page của Google.
Changpeng Zhao (CZ) là ai?
Changpeng Zhao (thường được gọi là CZ) là người sáng lập và CEO của Binance, sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất thế giới tính theo khối lượng giao dịch. CZ trước đây từng là thành viên của nhóm phát triển Blockchain.info và là giám đốc công nghệ (CTO) của OKCoin.
Theo Bloomberg Billionaires Index (bảng xếp hạng hàng ngày về những người giàu nhất thế giới), với giá trị tài sản ròng ước tính 96 tỷ USD vào ngày 23/1/2022, CZ hiện là người giàu nhất lĩnh vực tiền điện tử và người giàu thứ 14 thế giới.
CZ trước Binance
Cha bị lưu đày, tuổi thơ vất vả
CZ sinh ra trong gia đình trí thức, cha mẹ ông đều là giáo viên; trong cuộc Cách mạng Văn hoá, cha ông – một giáo sư, bị chính quyền gán tội là “trí thức thân tư sản” và bị lưu đày tạm thời ngay sau khi CZ ra đời. Cuối cùng gia đình ông di cư đến Vancouver, Canada vào cuối những năm 1980 khi CZ tròn 12 tuổi. Tại vùng đất mới này, CZ đã kiếm tiền để trang trải các chi phí trong gia đình, như làm nhân viên lật bánh burger tại cửa hàng McDonald’s và làm việc ca đêm tại một trạm xăng.
CZ theo học chuyên ngành Khoa học máy tính tại Đại học McGill ở Montreal nhưng ông cũng bộc lộ tài năng trong lĩnh vực giao dịch tương lai (futures trading) và thị trường chứng khoán. Năng khiếu này đã phục vụ đắc lực cho con đường xây dựng sự nghiệp sau này của ông.
Tài năng công nghệ nở sớm
Sau khi tốt nghiệp, CZ dành thời gian ở cả Tokyo và New York, đầu tiên là xây dựng hệ thống khớp lệnh giao dịch tại Sở giao dịch chứng khoán Tokyo và sau đó phát triển phần mềm cho mảng giao dịch tương lai tại Tradebook của Bloomberg. Ở tuổi 27 anh chàng lập trình viên CZ được thăng chức ba lần trong vòng chưa đầy hai năm để quản lý các đội ở New Jersey, London và Tokyo, nhưng CZ trở nên mất kiên nhẫn.
Vì vậy, vào năm 2005, ông nghỉ việc và chuyển đến Thượng Hải để thành lập công ty Fusion Systems. Đây là nỗ lực đầu tiên của ông trong việc tạo dựng công ty của riêng mình và CZ dành 8 năm tại Fusion Systems trong khi tham gia vào các dự án kinh doanh khác. Trong thời gian làm việc tại đây, ông đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển một trong số những hệ thống giao dịch tần suất cao nhanh nhất thế giới cho các nhà môi giới.
Bán nhà để all-in vào Bitcoin
Năm 2013, lần đầu tiên CZ được giới thiệu về Bitcoin trong một lần chơi poker với một người bạn đang làm cho một quỹ đầu tư mạo hiểm. CZ ngay lập tức quan tâm đến Bitcoin, ông đọc sách trắng(white paper), thu thập thông tin qua các bài đăng trên diễn đàn Bitcoin Talk và thậm chí còn tham dự một số hội nghị về Bitcoin. Một người bạn khác của CZ, Bobby Lee, CEO của BTCC cũng đã khuyên CZ nên dành khoảng 10% giá trị tài sản ròng của mình vào Bitcoin.
Sau đó, tại một hội nghị nhỏ ở Las Vegas, CZ đã gặp đại diện của Ripple, người này đã chuyển cho ông một ít XRP để dạy ông cách sử dụng nó. Sau khi hoàn tất “bài học”, CZ muốn chuyển đồng coin lại nhưng người kia trả lời: “Anh có thể giữ chúng và dùng chúng để dạy cho người tiếp theo.” Điều này đã châm ngòi cho cuộc phiêu lưu của CZ vào thế giới tiền điện tử.
Vào năm 2014, CZ đã bán nhà để all-in vào Bitcoin. Nhưng chỉ ba tháng sau, BTC giảm từ $600 xuống $200, khiến ông mất đi 2/3 giá trị ngôi nhà trong khoảng hai năm – trước khi BTC tăng giá trở lại.
Khi được hỏi liệu ông có khuyên ai đó mạo hiểm như mình không, CZ trả lời: “Những người khác nhau có khẩu vị rủi ro và tình huống rủi ro khác nhau. Với những người đang chật vật trả nợ mua nhà hay cần thu nhập đảm bảo từ các khoản đầu tư để trả các khoản vay, tôi không khuyến khích họ bán nhà để all-in vào tiền điện tử, vì tiền điện tử rất dễ bốc hơi.”
Không chỉ bán nhà, CZ còn bỏ việc. Trong vòng hai tuần, ông nhúng chân sâu hơn vào thế giới tiền điện tử khi gia nhập Blockchain.info với tư cách là thành viên thứ ba của nhóm phát triển ví (wallet). Là người đứng đầu bộ phận phát triển trong tám tháng, ông đã làm việc chặt chẽ với những nhà truyền bá Bitcoin nổi tiếng như Roger Ver và Ben Reeves.
Ông cũng đã làm việc tại OKCoin – một nền tảng dành cho giao dịch giao ngay giữa tiền pháp định và tài sản kỹ thuật số, với tư cách là giám đốc công nghệ trong vòng chưa đầy một năm.
CZ và Binance
Hình xăm mang logo Binance
Sau khi biết đến Bitcoin, CZ lặng lẽ nuôi tham vọng thành lập công ty tiền điện tử của riêng mình – tạo ra một nền tảng trao đổi tài sản kỹ thuật số thuần túy không liên quan đến tiền pháp định. Sau khi rời OKCoin, ông kiên nhẫn chờ đợi thời cơ, và cơ hội hoàn hảo đến với sự bùng nổ của ICO (đợt phát hành coin đầu tiên) năm 2017.
Vào tháng 7/2017, CZ tung ra Binance ICO, huy động được 15 triệu USD, khoảng 200 triệu token BNB đã được bán trong đợt này. Sau khi Binance ra đời, CZ thậm chí còn xăm logo của công ty lên cánh tay. Có thể gọi nền tảng giao dịch này là “thành công sau một đêm” vì chỉ trong vòng 6 tháng, Binance đã phát triển trở thành nền tảng trao đổi tiền điện tử số một thế giới và vẫn giữ vững vị trí đó cho đến hôm nay.
Binance đã trở thành ngách đầu cơ lớn nhất thị trường và điểm đến hàng đầu để giao dịch những loại tiền điện tử có tính thanh khoản thấp hơn những đồng coin lâu đời như Bitcoin và Ethereum. Trên nền tảng của mình, công ty cung cấp giao dịch với hơn 350 đồng coin – nhiều hơn gấp đôi số lượng coin do Coinbase cung cấp, theo Coingecko.
Binance đã thành công trong việc tạo ra “sự gắn bó của người dùng” bằng cách cho phép họ sử dụng BNB để giảm phí giao dịch – Tim Swanson, người đứng đầu bộ phận tình báo thị trường tại Clearatology, một công ty blockchain có trụ sở tại London, cho biết. “Họ thậm chí không còn cần phải là người đầu tiên niêm yết một đồng coin nào đó để sở hữu tính thanh khoản của nó,” Swanson nhận xét về Binance.
Công ty của CZ cũng là nhà cung cấp giao dịch phái sinh lớn nhất theo khối lượng, cho phép người dùng đầu cơ vào tiền điện tử với nhiều rủi ro hơn và phần thưởng cũng lớn hơn.
Binance – “con khỉ đột” nặng ký nhất
Khối tài sản ròng 96 tỷ USD hiện tại của CZ giúp ông vượt mặt người giàu nhất châu Á, Mukesh Ambani, và trở thành đối thủ đáng gờm của những “ông trùm” công nghệ như Mark Zuckerberg, và hai nhà sáng lập Google – Larry Page và Sergey Brin.
Nhưng tài sản của CZ có thể lớn hơn nhiều, vì ước tính tài sản hiện tại không tính đến tài sản cá nhân ông đang nắm giữ, bao gồm Bitcoin và token BNB của Binance – đã tăng khoảng 1,300% vào năm ngoái.
Cũng trong năm ngoái, Binance đã tạo ra ít nhất 20 tỷ USD doanh thu, theo phân tích của Bloomberg về khối lượng giao dịch và phí của nền tảng. Con số này gần gấp ba lần con số mà các nhà phân tích Phố Wall kỳ vọng Coinbase Global Inc., công ty giao dịch công khai với giá trị thị trường 50 tỷ USD, sẽ thu về vào năm 2021.
“Coinbase có thể giống như một con khỉ đột nặng 800 pound theo quan điểm của Hoa Kỳ, nhưng Binance lớn hơn nhiều,” nhà phân tích Chris Brendler của DA Davidson & Co. nói.
CZ từ chối bình luận về câu chuyện này và Binance phản bác tính chính xác của các ước tính Bloomberg đưa ra về giá trị thị trường của công ty và giá trị tài sản ròng của CZ. “Tiền điện tử vẫn đang trong giai đoạn phát triển. Nó dễ bị ảnh hưởng bởi mức độ biến động cao của thị trường. Bất kỳ con số nào bạn nghe thấy ngày hôm nay sẽ khác với con số bạn nghe vào ngày hôm sau,” Binance nói trong một tuyên bố.
Trong khoảng 24 giờ gần đây, Binance đã hoàn thành 170 tỷ USD giao dịch. Vào một ngày thực sự ảm đạm thì con số này vào khoảng 40 tỷ USD – hai năm trước đây, con số này rơi vào khoảng 10 tỷ USD. Trong thế giới tiền điện tử, đây là những con số khổng lồ. Tổng số giao dịch trên Binance bằng số giao dịch của bốn sàn giao dịch lớn nhất tiếp theo cộng lại.
“Tôi không quan tâm đến tiền”
Khi được hỏi về sự giàu có của mình, CZ phủ nhận: “Tôi không quan tâm đến sự giàu có, tiền bạc hay thứ hạng.” Ông nói rằng những vấn đề này chỉ là sự phân tâm và đang chuẩn bị để cho đi gần như toàn bộ tài sản của mình trước khi chết.
Tuy luôn nỗ lực tối đa trong công việc nhưng CZ khá tối giản trong cuộc sống cá nhân. Không có nhà lớn, không có du thuyền, thậm chí ông còn không có một bộ com lê tử tế khi đi làm. Ông cũng không ăn mừng năm mới và vẫn ngồi ở nhà vì cho rằng “hôm nay cũng chỉ là một ngày khác”.
“Tôi không theo chủ nghĩa vật chất vì rất bất tiện để mang theo đồ đạc lỉnh kỉnh bên mình. Chỉ cần có điện thoại là đủ. Tôi muốn mỗi tháng có thể sống ở một thành phố khác nhau. Và với nền kinh tế chia sẻ, điều này giờ đây dễ hơn rất nhiều. Chúng ta không cần ô tô – Uber có mặt khắp mọi nơi. Có Airbnb nên tôi không cần mua nhà. Tôi cảm thấy mình không cần phải sở hữu nhiều thứ, điều đó khiến cuộc sống trở nên phức tạp hơn. Chỉ cần giữ mọi thứ đơn giản là đủ,” CZ nói.
Ông cũng cho biết rằng, nếu được lựa chọn, ông sẽ không muốn nổi tiếng. Nhưng Binance phải có một gương mặt đại diện để huy động tiền, thiết lập niềm tin với những khách hàng đã uỷ thác tiền cho công ty. “Tôi biết chúng ta đang ở trong một ngành mà về mặt kỹ thuật, chúng ta không cần niềm tin, nhưng sự thật thì chúng ta vẫn cần đặt niềm tin ở nhiều nơi khác nhau,” CZ nói.
Ông cũng tiết lộ rằng mình buộc phải trở thành gương mặt đại diện vì các thành viên khác trong team không muốn ra mặt công khai.
“Thành thật mà nói, tôi đã hy vọng Binance sẽ có một gương mặt đại diện đẹp hơn. Tôi không nghĩ mình là một diễn giả giỏi trước công chúng. Cũng có những người ưa nhìn hơn nhiều. Nhưng thật không may, với Binance, đó là tôi,” CZ nói.
Để Binance có thể thành công như ngày hôm nay, CZ đã phải thực liên tục công du khắp 17 quốc gia trên thế giới. Cụ thể hơn, CZ đã tác động thế nào, mời bạn tìm hiểu qua video dưới đây nhé!
CZ và Binance của sau này
Luật pháp trong crypto – câu chuyện không của riêng ai
Trong một bài phỏng vấn năm 2018, CZ nói rằng Binance rất cố gắng để không trở thành người đứng đầu, “bởi vì việc trở thành số một đôi khi tạo ra các vấn đề khác, đặc biệt là với các cơ quan quản lý”. CZ có lý do để lo ngại về điều này.
Sau khi bị trục xuất khỏi Trung Quốc – nơi Binance được thành lập – công ty phải đối mặt với nhiều cuộc điều tra trên toàn cầu. Bộ Tư pháp và Sở Thuế vụ Hoa Kỳ đang điều tra xem liệu Binance Holdings Ltd., do CZ quản lý có phải là đường dây cho hoạt động rửa tiền và trốn thuế hay không.
Ngoài ra, Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC) cũng đang kiểm tra khả năng thao túng thị trường và giao dịch nội gián (insider trading) của Binance và việc công ty có cho phép khách hàng Hoa Kỳ giao dịch các sản phẩm phái sinh gắn liền với tiền điện tử một cách bất hợp pháp hay không.
Binance cũng bị cảnh cáo ở Anh, Nhật, Đức và một số quốc gia khác. Vào cuối năm ngoái, một cơ quan quản lý chứng khoán Canada đã khiển trách công ty vì nói với người dùng rằng công ty được phép hoạt động ở đây nhưng sự thật họ vẫn chưa đăng ký.
Người phát ngôn của Binance cho biết công ty đang “làm việc với các cơ quan quản lý trên toàn thế giới và chúng tôi rất coi trọng các nghĩa vụ mà mình phải tuân thủ”. Riêng CZ nói rằng ông hoan nghênh – và muốn có – các quy định. “Tôi không phải người theo chủ nghĩa vô chính phủ. Tôi không tin rằng nền văn minh của con người đủ tiên tiến để sống trong một thế giới không có luật lệ,” ông phát biểu.
Tương lai của Binance
Có thể nói, nhiều khả năng tương lai của Binance sẽ phụ thuộc vào việc liệu nó có thể hòa giải với các cơ quan quản lý trên thế giới và tìm một địa điểm thuận lợi để thành lập trụ sở chính hay không.
Binance chưa bao giờ có một trụ sở chính thức. Công ty được thành lập ở Trung Quốc, bị trục xuất đến Nhật Bản và trôi dạt đến Malta, nơi mà sau đó cơ quan quản lý tài chính đã phủ nhận việc giám sát sàn giao dịch này. CZ cho biết hiện tại Binance đang cố gắng ổn định một địa điểm và một thông báo về trụ sở chính sẽ đến “trong một khoảng thời gian rất ngắn”.
Đây là một sự thay đổi hoàn toàn so với năm 2020, khi CZ nói rằng trụ sở chính của công ty ở bất cứ nơi nào mà ông có mặt. Trong các hồ sơ pháp lý, các luật sư của công ty đã nói rằng Binance được đăng ký ở Quần đảo Cayman, nơi nổi tiếng là thiên đường thuế và quy định pháp lý ở nước ngoài.
Tuy nhiên, sự mơ hồ trong địa điểm hoạt động của Binance đã khiến các nhà quản lý gặp khó khăn trong việc thiết lập quyền tài phán đối với công ty. “Cách tiếp cận của họ là: Chúng tôi không cần cơ quan quản lý, chúng tôi phi tập trung. Điều đó thực sự hiệu quả đối với việc phát triển và mở rộng quy mô cũng như đổi mới sản phẩm,” Brendler, nhà phân tích của DA Davidson nói.
Nhưng hướng tiếp cận này có thể cần phải thay đổi khi Binance tìm cách huy động tiền từ các nhà đầu tư bên ngoài, những người thường muốn có các biện pháp giám sát của chính phủ như một sự đảm bảo rằng một doanh nghiệp đang hoạt động tốt về mặt pháp lý. “Để tăng vốn, chúng tôi tin rằng Binance cần phải chỉ ra một con đường để giải quyết việc đặt trụ sở toàn cầu và hợp nhất các hoạt động,” Robert Le, một nhà phân tích của Pitchbook cho biết.
Nếu Binance thành công trong vấn đề này, điều đó thậm chí có thể khiến CZ giàu hơn cả Elon Musk, hiện đang là người giàu nhất thế giới.
“Miễn là bạn tiếp tục bước đi”
Tuy gặp nhiều rắc rối với pháp luật cùng với những khó khăn trong quá trình xây dựng công ty, nhưng CZ vẫn lèo lái Binance đạt được những thành công rực rỡ. Một câu chuyện ngụ ngôn mà ông từng nghe ai đó kể lại đã trở thành mỏ neo giúp ông lạc quan ngay cả trong những thời khắc đen tối nhất. “Nếu bạn đi bộ đến đáy của một thung lũng, bạn sẽ làm gì? Và câu trả lời khá đơn giản: Bạn cứ bước đi, miễn là bạn tiếp tục bước đi. Rồi cuối cùng bạn cũng sẽ ra khỏi thung lũng.”
Khi được yêu cầu đưa ra lời khuyên cho thế hệ nhà sáng lập tiếp theo về việc nên lấy bằng khoa học máy tính hay bằng thạc sĩ quản trị kinh doanh, CZ bảo hãy chọn cả hai. Quan điểm của ông là trong lĩnh vực tiền điện tử, bạn buộc phải giải quyết tất cả mọi thứ: công nghệ, mô hình kinh doanh, phát triển kinh doanh, đàm phán thỏa thuận, marketing, dịch vụ khách hàng, pháp lý, kế toán, tài chính, nhân sự. Và CZ khiêm tốn cho rằng mình không phải chuyên gia trong bất kỳ lĩnh vực nào trong số này.
CZ có vẻ rất hài lòng với sự nghiệp của mình: “Tôi cảm thấy mình thực sự may mắn khi có cơ hội được làm những gì mình đang làm – tăng cường khả năng tiếp cận tiền điện tử của mọi người, tăng khả năng tự do kiếm tiền cho mọi người trên khắp thế giới. Đây là điều thực sự khiến tôi tràn đầy năng lượng để làm việc.”
Nguồn: coin98.net
